Czas. Wysiłek. Przyjemność. Święty spokój. Uznanie. Efekt. Bycie potrzebnym. Pieniądze. Władza.
Waluta. Coś, czym kieruje się nasz umysł przy podejmowaniu decyzji, czy w coś się zaangażujemy, czy nie, a jeśli, to w jakim stopniu. Środek, którym, w uproszczeniu rzecz ujmując, płacimy sami sobie za to, co robimy albo czego nie robimy.
Jesteśmy różni, mamy odmienne układy nerwowe, zatem waluty też obsługujemy różne. Jedne są u nas wiodące, inne zupełnie nie mają znaczenia, jednak zawsze, jakaś stoi najmocniej, a zwykle zaraz za nią jest druga.
Posłużę się przykładem, by dobrze wytłumaczyć, jak rozumieć walutę. Wyobraź sobie, że idziesz z partnerem na imprezę. Umawiacie się, że wychodzicie o 23. Twoją walutą jest przyjemność, a tej drugiej osoby – czas. Spotykasz dawną znajomą i tak świetnie Wam się rozmawia. Wybija 23.00. Twój towarzysz przychodzi i mówi, że czas wychodzić, na co Ty mówisz „ale tak przyjemnie się rozmawia, zostańmy jeszcze”. On napiera, żeby iść, bo czas minął. Ty nalegasz, by zostać, bo tak Ci dobrze w tej rozmowie. Jesteś gotowa zarwać noc, bo przyjemność bierze górę. On się niecierpliwi, gdyż uciekają cenne minuty. Oto siła waluty.
Każda waluta niesie ze sobą dobrodziejstwa oraz pułapki. Żadna nie jest ani gorsza, ani lepsza. Po prostu są różne i warto wiedzieć, co w sobie kryją, by zarządzać sobą świadomie, bo dotyczy to nie tylko różnych sfer Twojego życia, ale także sposobu działania z dzieckiem lub uczniem z autyzmem.
CZAS – jeśli to Twoja waluta, statystycznie będzie Ci dość łatwo decydować, na co chcesz go przeznaczyć, a na co nie. Raczej będziesz robić rzeczy wcześniej, by mieć już zrobione, niż odkładać na ostatnią chwilę. Punktualność zwykle będzie ważna i raczej będziesz unikać czegoś, co rozumiesz jako marnowanie czasu.
Ale… możesz mieć tendencję do wywierania presji, do poganiania, do naciskania. W komunikacji może Ci być trudno czekać na odpowiedź, więc być może będziesz dopowiadać, powtarzać komunikaty, podpowiadać. W codziennym działaniu możesz mieć tendencję do wyręczania, przyspieszania, wkurzania się, że człowiek nie działa dość sprawnie.
PRZYJEMNOŚĆ – jeśli to Twoja wiodąca waluta, będziesz umieć znajdować przyjemność tam, gdzie inni jej nie widzą, dzięki czemu często będzie Ci łatwiej działać. Nastawienie na przyjemność sprzyja wchodzeniu i budowaniu relacji z innymi ludźmi. Poszukiwanie przyjemności sprzyja optymistycznej postawie życiowej i widzeniu szklanki do połowy pełnej.
Ale…możesz mieć tendencję do odkładania tego, co jest do zrobienia, szczególnie jeśli nie jest to coś, co lubisz. Uważaj na branie na siebie za dużo, bo dla przyjemności w relacji być może nie odmówisz, żeby nie było kwaśnej atmosfery. Możesz robić rzeczy, które Ci nie służą – zarywać noc, bo taki ciekawy serial; objadać się, bo taka dobra ta czekolada – w imię chwilowej przyjemności. Zwracaj uwagę też na sytuacje, gdzie trzeba zająć stanowisko, pilnować zasad, dbać o granice, bo możesz z tego rezygnować, by nie psuć klimatu.
WYSIŁEK – jeśli on jest twoja walutą, będzie Cię chronić przed przepracowywaniem się i braniem na siebie za dużo. Dzięki temu będzie Ci łatwiej dbać o odpoczynek. Uruchomi Twoją kreatywność w znajdowaniu sposobów, jak zrobić, żeby się nie narobić.
Ale…możesz mieć skłonność do znajdowania wymówek, by czegoś nie robić. Dość często występuje wówczas prokrastynacja, czyli odsuwanie w czasie momentu, gdy trzeba podjąć trud i wykonać pracę. Tacy ludzie często tworzą wrażenia bycia ciągle zajętymi i nie mającymi na nic czasu, bo żyją w przeświadczeniu, że są non-stop zarobieni.
ŚWIĘTY SPOKÓJ – ta waluta to częste źródło spolegliwości. Pomoże Ci w tworzeniu spokojnej atmosfery i unikaniu konfliktów. Ochroni Cię przed wchodzeniem w sytuacje niebezpieczne, konfrontacyjne, narażające Cię na ocenę przez innych.
Ale…może znacząco utrudniać dbanie o swoje granice i sprawiać, że będziesz pozwalać innym je naruszać w obawie przed zburzeniem spokoju. Możesz mieć tendencję do odpuszczania ustaleń, nierespektowania zasad i niedotrzymywania słowa, byle nie narazić się na niezadowolenie otoczenia. W imię świętego spokoju często będziesz rezygnować z zaspokojenia swoich potrzeb, stawiając siebie na ostatnim miejscu.
EFEKT – jeśli to jest Twoja waluta, będzie Ci pomagać w osiąganiu celów. Zapewni Ci dużą skuteczność działania i doprowadzanie spraw do końca.
Ale…uważaj na tendencję do wywierania presji, co często ma miejsce, gdy zanadto skupiasz się na efekcie. Możesz nie doceniać drogi, która do celu prowadzi. Często może Ci brakować uważności na drobiazgi, które czynią różnicę. Niejednokrotnie wiąże się z ta walutą nadmierne przywiązanie do oczekiwań, przez co usztywniasz się w swoich działaniach i odbiorze działań Twojego dziecka lub ucznia.
UZNANIE – często idzie w parze z byciem potrzebnym. Jeśli to ważna dla Ciebie waluta, będzie Cię napędzać do robienia ważnych społecznie rzeczy. Udzielanie się, pomaganie innym, inicjatywy społeczne mogą być bliskie Twemu sercu. Będziesz robić ludziom drobne przyjemności i sprawiać radość.
Ale…możesz brać na siebie za dużo, żeby inni byli zadowoleni i Cię docenili. Uważaj na tendencję do pozwalania, by Ci wchodzono na głowę. Może Ci być trudno odmawiać i możesz nadużywać siebie w imię bycia potrzebną i uznaną.
To, oczywiście, mocno uproszczone przedstawienie różnych walut, niemniej otwiera drogę do dalszego zgłębiania tematu, jeśli chcesz dobrze siebie rozumieć, a tym samym umieć sobą zarządzać. Z walutami jest jak talentami – możesz je wykorzystać, by Ci służyły, o ile dobrze je rozumiesz, i nimi kierować, by nie wymknęły się spod kontroli. Dobrego poznania siebie Ci życzę.