Czę­sto nacho­dzi mnie reflek­sja, że obec­nie żyje­my w świe­cie, w któ­rym wszyst­ko musi być nazwa­ne, ska­ta­lo­go­wa­ne, zakla­sy­fi­ko­wa­ne. Wszę­dzie dooko­ła sły­chać, że ludzie się dia­gno­zu­ją jako auty­stycz­ne, ADHD-owe czy z inny­mi odmia­na­mi tzw. neu­ro­róż­no­rod­no­ści. Te dia­gno­zy, oczy­wi­ście, są potrzeb­ne – o tym napi­szę oddziel­ny arty­kuł – nie­mniej trud­no, słu­cha­jąc śro­do­wisk neu­ro­róż­no­rod­nych, oprzeć się wra­że­niu, że

Jeź­dzisz na rowe­rze? Pew­nie tak, podob­nie jak się komu­ni­ku­jesz. Kie­dy jedziesz pro­stą gład­ką dro­gą, z pew­no­ścią nie sku­piasz się na tym, jaką zło­żo­ną czyn­no­ścią jest jaz­da na rowe­rze. Ale co się dzie­je, kie­dy wjeż­dżasz w piach, kie­dy na dro­dze są nie­rów­no­ści, kamie­nie, kie­dy trze­ba wje­chać pod górę, kie­dy zjazd jest wąską ścieżką

Kon­takt wzro­ko­wy jest prze­re­kla­mo­wa­ny. Tak twier­dzi wie­le osób w spek­trum auty­zmu. Nie lubią patrzeć w oczy, nie odczu­wa­ją takiej potrze­by, nie rozu­mie­ją, po co mie­li­by to robić i robić tego nie zamie­rza­ją. Rozu­miem to, popie­ram, uwa­żam, że każ­dy z nas ma pra­wo decy­do­wać o tym, w jaki spo­sób dzia­ła, jak się komu­ni­ku­je i jak wyglą­da­ją jego relacje

Dźwię­ki. Są wszę­dzie, nie­ustan­nie nam towa­rzy­szą, nie wyobra­ża­my sobie bez nich życia. Potę­gu­ją emo­cje, zapi­su­ją się we wspo­mnie­niach, są z nami cały czas od naro­dzin do śmier­ci. Każ­dy z nas ma takie dźwię­ki, któ­re lubi i takie, za któ­ry­mi nie prze­pa­da. Jed­ne wywo­łu­ją przy­jem­ne sko­ja­rze­nia, inne wole­li­by­śmy zapo­mnieć. Świat dźwię­ków jest zło­żo­ny, ściśle

Mała wiel­ka spra­wa. Niby nic wiel­kie­go, a jed­nak klu­czo­wa kwe­stia dla nasze­go funk­cjo­no­wa­nia, nasze­go dobro­sta­nu. Wszak to od warun­ków, w jakich się znaj­du­je­my, zale­ży, jak łatwo może­my się­gać do zaso­bów, któ­ry­mi dys­po­nu­je­my. Kie­dy oto­cze­nie jest dla nasze­go ukła­du ner­wo­we­go przy­ja­zne, dostęp do nasze­go poten­cja­łu stoi otwo­rem, czu­je­my się bez­piecz­nie, tym samym możemy

Czy roz­my­ślasz cza­sem o tym, czym jest wol­ność? Dla mnie to wol­ność wybo­ru – wybo­ru myśli, któ­re decy­du­ję się myśleć, wybo­ru per­spek­ty­wy, spo­so­bu patrze­nia na spra­wy, na ludzi, na świat. Na to, jak myśli­my, ma wpływ wie­le czyn­ni­ków, mię­dzy inny­mi spo­sób, w jaki byli­śmy wycho­wa­ni; prze­ko­na­nia, jakie w więk­szo­ści nie­świa­do­mie prze­ję­li­śmy od naszych

Kie­dy widzi­my czło­wie­ka, któ­ry coś robi, nasz mózg w więk­szo­ści sytu­acji pró­bu­je nadać temu sens. Wkła­da to w jakąś szu­flad­kę, a żeby to zro­bić, potrze­bu­je naj­pierw oce­nić. Tak jeste­śmy ćwi­cze­ni od naj­młod­szych lat – dobre/​​niedobre; grzeczne/​​niegrzeczne; właściwe/​​niewłaściwe; mądre/​​głupie. Oce­nia­nie, przy­pi­sy­wa­nie do kate­go­rii nastę­pu­je szyb­ciej niż nam się wyda­je, a na cie­ka­wość nie pozo­sta­je miejsca.

Powrót do szko­ły. Z jed­nej stro­ny radość, bo czło­wiek będzie miał zaję­cie, uczył się nowych rze­czy, może spo­tka kogoś nowe­go i cie­ka­we­go, z dru­giej ogrom­ny stres, jak będzie, jak sobie pora­dzi, jak go przyj­mą, czy będą rozu­mieć, czy będą wspie­rać ade­kwat­nie do potrzeb. Ci z nas, któ­rych dzie­ci powra­ca­ją do szkół i przed­szko­li mają przed

Na hory­zon­cie począ­tek roku szkol­ne­go, więc jak bume­rang wra­ca temat tzw. trud­nych zacho­wań. Dla­cze­go tak zwa­nych trud­nych zacho­wań? Uży­wam okre­śle­nia „tak zwa­ne”, bo obce mi jest myśle­nie, że czło­wiek ma trud­ne zacho­wa­nia. Zacho­wa­nie jest. Zacho­wa­nie zawsze z cze­goś wyni­ka. Zacho­wa­nie zawsze ma swo­ją przy­czy­nę. To, czy uzna­my je za trud­ne, zależy

Po co czło­wie­ko­wi z auty­zmem ruch? Ruch. Pod­sta­wo­wa aktyw­ność czło­wie­ka. Pod­sta­wo­wy spo­sób na roz­wój małe­go dziec­ka. Pod­sta­wo­wa stra­te­gia na czu­cie wła­sne­go cia­ła i bycie z nim w kon­tak­cie, a tym samym zapew­nie­nie sobie kom­for­tu. Kom­fort i bez­pie­czeń­stwo to dla każ­de­go z nas prio­ry­te­ty w obrę­bie uwa­gi. Naj­pierw potrze­bu­je­my w mia­rę dobrze i bez­piecz­nie się poczuć – dopie­ro wte­dy może­my zaj­mo­wać się

Czas. Wysi­łek. Przy­jem­ność. Świę­ty spo­kój. Uzna­nie. Efekt. Bycie potrzeb­nym. Pie­nią­dze. Wła­dza. Walu­ta. Coś, czym kie­ru­je się nasz umysł przy podej­mo­wa­niu decy­zji, czy w coś się zaan­ga­żu­je­my, czy nie, a jeśli, to w jakim stop­niu. Śro­dek, któ­rym, w uprosz­cze­niu rzecz ujmu­jąc, pła­ci­my sami sobie za to, co robi­my albo cze­go nie robi­my. Jeste­śmy róż­ni, mamy

Czy zakła­dasz poten­cjał? Kie­dy roz­ma­wiam z rodzi­ca­mi lub nauczy­cie­la­mi o tym, jak waż­ne jest tłu­ma­cze­nie czło­wie­ko­wi wszyst­kie­go, co się z nim będzie dzia­ło, po co będzie się dzia­ło i jak się będzie dzia­ło, sły­szę w odpo­wie­dzi, że jest to nie­zgod­ne z tym, co powszech­nie jest pro­pa­go­wa­ne wobec ludzi z auty­zmem, szcze­gól­nie tych, z trud­no­ścia­mi w komu­ni­ka­cji oraz tych, z niepełnosprawnością